كانتينر هاي يخچالدار كدامند؟

اولين مخترع كانتينر و كسي كه اين كار را شروع كرد مردي به نام مكلين بوده است كه در سال ۱۹۵۵ اولين كانتينرهاي ۳۵ فوت خود را (نزديك به ۳۸ كانتينر) روي يكي از كشتي‌ها حمل كرده است. در آن زمان، قبل از ۱۹۵۵ و مثلا از سال‌هاي ۱۹۳۵-۴۰، مردم براي حمل‌ونقل كالاي خود از كشتي‌ها به صورت فله استفاده مي‌كرده‌اند. داخل كشتي مي‌ريخته‌اند و به جاي ديگري مي‌برده‌اند. كشتي‌ها خن‌بندي بود و اين‌ها را ادبندي مي‌كردند، با كيسه و تور و به شكل‌هاي مختلف مي‌بستند و حمل مي‌شد. اين كارها مشكلات زيادي هم ايجاد مي‌كرد. بعضي از كشتي‌ها به خاطر عدم تعادل غرق مي‌شدند و كالاها ريخت و ريز داشت. كالايي در مسير گم مي‌شد، كم مي‌شد، آسيب مي‌ديد و همه اين‌ها بسيار هزينه‌بردار بود.كانتينر هاي يخچالدار

كانتينر يخچال دار چيست؟

از طرفي جالب است بدانيد كه هزينه توقف يك كشتي در بندرگاه بسيار زياد است. وقتي كشتي به اسكله مي‌چسبد هزينه‌اي به نام DA براي او تعريف مي‌كنند كه به ازاي هر ساعت توقف مبلغ بسيار سنگيني از آن دريافت مي‌كند. اين مسئله خيلي براي كشتي‌ها سنگين است و به همين دليل آن‌ها در مسيري حركت كردند كه كار خود را سريع انجام دهند؛ تخليه و بارگيري خيلي سريع انجام شود. معمولا كشتي كه مي‌آيد سريع تخليه و بارگيري خود را انجام مي‌دهد و مي‌رود. خيلي توقف نمي‌كند و نهايتا بخواهد توقف كند هم روي دريا توقف مي‌كند و كنار خود اسكله نمي‌ايستد و فضاي اسكله را نمي‌گيرد كه بندرگاه براي او هزينه زيادي ايجاد كند. از آن موقع بيشتر از ۶۰-۷۰ سال گذشته است و كانتينرها توسعه پيدا كرده‌اند و كشتي‌هايي كه به اين شكل كار مي‌كنند خيلي زياد شده‌اند چون كانيتنر مزاياي بسيار زيادي دارد.

شما مي‌دانيد كه خود كانتينر چيست و نيازي نيست كه من آن را توضيح دهم؛ به صورت عمومي براي همه شما شفاف است. من انواع كانتينر را توضيح مي‌دهم تا با آن آشنا شويد. كانتينرهايي به نام ((جنرال كارگو كانتينر)) داريم كه در آن همه چيز مي‌گذارند. طول و عرض و ارتفاع آن هم استاندارد است كه استانداردهاي آن را برايتان مي‌گويم. بعضي از كانتينرها، كانتينرهاي ((روباز)) هستند كه سقف آن‌ها باز است. بعضي از كانتينرها پهلويشان باز است. چرا؟ مثلا كالاي شما يك قلوه‌سنگ است، يك سنگ بزرگ است (مثلا سنگ‌هاي گرانيتي امثال آن را به صورت قله و تكه‌اي مي‌فروشند). بعضي‌ از كانتينرها ابعاد بزرگتري دارند كه اصطلاحا به آن ((HC)) مي‌گويند؛ ارتفاع آن‌ها از كانتينرها معمول بلندتر است كه برايتان مي‌گويم. كانترينرهاي يخچال‌دار داريم. كانتينرهاي عايق‌دار داريم. كانتينرهاي حرارتي داريم كه كالاي داخل خود را گرم نگه مي‌دارد و براي بعضي از محصولات مانند قير كه لازم است گرم بماند تا خراب نشود يا راحت تخليه شود، استفاده مي‌شود. بعضي از كانتينرها مخزني يا تانكري هستند. بعضي از كانتينرها براي حمل مايعات هستند. بعضي از كانتينرها براي حمل گاز هستند؛ مثلا كانتينرهاي LPG كه بسيار هم خوب هستند.

بعضي از افراد كه مي‌خواهند سرمايه‌گذاري‌هاي بزرگ و خاصي بكنند از اين كانتينرها مي‌خرند و بعد مثلا در مسير ايران به ممباسا شروع به كار مي‌كنند. LPG اينجا باز مي‌زند (چون اگر بخواهد آن را با كشتي‌هاي بزرگ و LPG كرير ببرد هزينه آن بسيار زياد مي‌شود اما با اين‌ها كم است) و مي‌برد و آنجا تخليه مي‌كند و دوباره باز مي‌گردد. حتي خالي برمي‌گردد. خيلي برايش صرف دارد. از طرفي اين كانتينرها به بندر مي‌رود و دوباره اين‌ها را مي‌دهد و مي‌برند به مخازن مختلف تخليه مي‌كنند يا اصلا كانتينرها را مي‌برند به همان محل، استفاده كه شد دوباره خالي مي‌شود و بارگيري مي‌شود و مي‌برد. سود خيلي كلاني هم مي‌كنند .

من بعضي از تجاري كه دارند اين كار را در بازارهاي آفريقاي جنوبي انجام مي‌دهند مي‌شناسم و خيلي هم به آن توجه دارند. بعضي‌ها در آفريقاي غربي خيلي خوب دارند كار مي‌كنند و سودهاي بسيار بسيار كلاني هم مي‌برند. بعدا اگر فرصتي باشد درباره بازار آفريقا صحبت مي‌كنم كه مثلا محصولات پتروشيمي يا پالايشگاهي (مثل نفت، گازوئيل، مازوت، روغن و امثال اين‌ها) و همه چيز را به صورت سوپرماركتي مي‌فروشند. سوپر ماركت‌هاي آن‌ها فرق دارد. مثلا يك محوطه است كه در آن قسمتي گازوئيل چيده است، در قسمتي مازوت چيده است، در قسمتي روغن موتور چيده است و غيره، و افراد اينطور خريد مي‌كنند. اينطور نيست كه مثلا يك سوپرماركت خاص باشد. اين‌ها زنجيره‌اي هم كار مي‌كنند، يعني اگر شما يك مسير در آنجا فراهم كنيد به راحتي سرمايه‌گذاري بسيار پرسودي خواهد بود. به صحبت‌هاي خودمان باز گرديم.

بعضي از كانتينرها مخصوص حمل گاز فشرده هستند. بعضي‌ها مخصوص حمل كالاهاي فله هستند. اصطلاحا ((بار كارگو)) هستند. بعضي‌ها كفي‌اند. صاف صاف هستند. مثلا اگر بخواهي دستگاهي روي آن بگذاريد بايد ثابتش كنيد درنتيجه گذاشتن دستگاه در اين نوع كانتينرها امكان‌پذير نيست چون كفي و صاف است. بعضي‌ها تهويه دارند. بعضي‌ها ((سوپر وك)) هستند. بعضي‌ها ((فلت رك)) هستند. پس كانتينرها مدل‌هاي مختلفي دارند.

آن‌ها را براساس سايز و ظرفيت‌ها هم مي‌شود دسته‌بندي كرد. مثلا ابعاد كانيتنر ۲۰ فوت جنرال يا DC به اين شرح است: طول ۶ متر و ۵ سانتي‌متر، عرض ۲ متر و ۴۳ سانتي‌متر، ارتفاع ۲ متر و ۵۸ سانتي‌متر. تلرانس هم دارد. محيط داخلي همين كانتينر يعني چيزي كه بتوان داخل آن قرار داد: طول ۵ متر و ۸۹ سانتي‌متر، عرض ۲ متر و ۳۵ سانتي‌متر، ارتفاع ۲ متر و ۳۸ سانتي‌متر. يعني اگر شما بخواهيد كالايي را داخل يك كانتينر عمومي معمولي بگذاريد نبايد ارتفاع آن از ۲ متر و ۳۸ سانت بيشتر باشد. به طول و عرض و در آن هم كاري ندارم. در نهايت چيزي كه مي‌توان در آن بارگيري كرد ۲۱ تن و ۶۱۰ كيلوگرم است. البته در بعضي از كانتينرها مي‌توان اضافه بار ۲۵ تن را روي ۲۰ تن زد اما بايد آن كانتينر ظرفيت داشته باشد. اما اساس كانتينر ۲۱ تن و ۶۱۰ كليوگرم ظرفيت دارد. از نظر حجم، مكعبي ۱/۳۳ مترمكعب مي‌توان در آن جاي داد.

اگر كانتينر ۴۰ فوت شود، طول آن دو برابر مي‌شود. يعني مي‌شود ۱۲ متر و ۱۹ سانتي‌متر، اما همان ارتفاع و عرض قبلي را دارد. طول فضاي داخلي آن هم ۱۲ متر و ۳ سانتي‌متر مي‌شود. از نظر حجمي ۵/۶۷ مترمعكب مي‌توان داخل آن جاي داد. اما از نظر ظرفيتي شما نهايتا مي‌توانيد ۴۸۰/۲۶ كيلوگرم در آن قرار دهيد. كانتينر دو برابر شده است اما مي‌توانيد ۴۰ تن در آن بار بريزيد. نهايتا ۴۸۰/۲۶ كيلوگرم مي‌توانيد در آن بار بزنيد.

اگر كانتينر HC بشود، اين كانتينرها ارتفاع بيشتري دارند. يعني تمام آن طول و عرض‌هايي كه چه براي ۲۰ و چه ۴۰ فوت داشتيم ثابت است اما ارتفاع آن‌ها به جاي آنكه ۲ متر و ۵۹ سانتي‌متر باشد ۲ متر و ۸۹ سانتي‌متر است. اما از نظر ظرفيتي فرق آنچناني ندارد. مثلا در يك ۴۰ فوت ۴۸۰/۲۶ مي‌توان بار زد و در اين ۶۴۰/۲۶ مي‌شود بار كرد. عدد آنچناني نيست كه از نظر حجمي خيلي فرق كند.

چرا گاهي اوقات اين اعداد فرق مي‌كند؟ مثلا كانتينر ۲۰ فوتي كه OT است، به خاطر باز بودن بالاي آن، حجم فشار وزن كل آن كاهش پيدا مي‌كند و از نظر حجمي و وزني مي‌تواند تا ۲۸ تن بار بزند. اما عيب آن اين است كه بالاي آن باز است. مثلا ۴۰ فوت OTها تا ۲۶ تن بار مي‌زند. چرا اين كمتر بار مي‌زند و آن بيشتر داستان ديگري دارد كه نمي‌خواهم وارد بحث آن شوم.

نوع ۲۰ فوت كانتينرهاي يخچال‌دار ۲۳ تن و ۶۷۵ كيلوگرم مي‌تواند بار بزند و ۴۰ فوت‌هاي آن ۲۵ تن مي‌تواند بار كند. يعني ۴۰ فوت يخچال‌دار (RF) مي‌تواند تا ۲۵ تن بار بزند و شما مي‌توانيد از اين ظرفيت‌ها و پارامترها استفاده كنيد. ابعاد آن به اين شرح است: تمام طول و عرض كانتينر ۲۰ فوت و ۴۰ فوت يخچال‌دار با هم يكي است و تنها ارتفاع ۲۰ فوت بلندتر است. ارتفاع آن با ارتفاع HC يكي است. ارتفاع HC 20 فوت ۲ متر و ۸۹ سانتي‌متر است، در معمولي‌ها ۲ متر و ۵۹ سانتي‌متر است. يخچال‌دارها هم همان ۲ متر و ۸۹ سانتي‌متر است. ۴۰ فوت‌هاي RFها ۲ متر و ۵۹ است. يعني ارتفاع آن كمترو شبيه همان استانداردها است. اينكه چرا ارتفاع اين‌ها را كم و زياد مي‌كنند بحث مفصلي است. نهايتا در ۲۰ فوت‌ها تا ۲۸ مترمكعب و در ۴۰ فوت‌ها تا ۴۸ مترمكعب مي‌توانيد محصول بگذاريد و از فضاي داخل آن استفاده كنيد.

اين مشخصات كامل يك كانتينر بود تا با آن‌ها آشنا شويد. خلاقيت شما در استفاده كامل و درست از يك كانتينر مي‌توانيد خيلي مؤثر باشد كه قيمت‌هاي بسيار خوبي براي حمل‌ونقل به مشتري‌هاي خود بدهيد و نظر آن‌ها را جلب كنيد و قيمت‌هاي تمام شده پايين‌تر و قابل رقابت‌تري را مطرح كنيد.

در انتها نكته‌اي را درباره كانتينرها برايتان مي‌گويم. روي هر كانتينري اعدادي نوشته شده است كه نشان مي‌دهد capacity و rating و payload و امثال اين‌ها چقدر است و نيازي نيست دنبال آن‌ها بگرديد. تاريخ ساخت و شماره سريال آن را نوشته است. كانتينرها تقريبا ضدسرقت هستند؛ به جز چند موردي كه براي بعضي از دوستان اتفاق افتاده است. هر در هر صورت پلمپ و بسته مي‌شود و خيلي سخت كسي مي‌تواند از آن‌ها سوءاستفاده كند. تقريبا دور تمام درهاي اكثر كانتينرهاي سالم ايزوله است. هيچ هوا و آبي داخل نمي‌رود. معمولا به اين صورت مرتب هستند و براي حمل‌ونقل بسيار خوب و مناسب هستند و باعث مي‌شود كساني كه مي‌خواهند كالاي خود را بفرستند خيال آسوده‌اي داشته باشند.

يك نكته ديگر بگويم. بعضي از دوستان محصولاتي دارند كه مهم است، مثلا پسته و موادغذايي اين طور چيزها، حتما سعي كنند وقتي بار مي‌زنند براي اينكه فساد كمتري داشته باشد و كالا سالم برسد از گازهاي خنثي استفاده كنند. يعني داخل كانتينر گاز خنثي بزنند و بعد در آن را ببندند كه تا مقصد ماندگاري بيشتري داشته باشد و حشرات و جانوراني كه باعث فساد آن مي‌شوند يا شرايط نگهداري آن را كاهش دهند از بين بروند يا كمتر بشوند. در واقع كالا سالم‌تر برسد. كمي در اين چيزها خلاقيت داشته باشيد تا كالاهاي بهتري را به مشتري‌هايتان تحويل دهيد و خروجي‌هاي بهتري بگيريد.